Biegunka u dziecka to stan, w którym występują częstsze i luźniejsze niż zwykle wypróżnienia. Jeśli chodzi o niemowlęta, zmiana konsystencji stolca jest bardziej wiarygodnym wskaźnikiem biegunki niż częstotliwość wypróżnień. Często rozwolnieniu towarzyszą dodatkowe objawy, np. gorączka lub wymioty. Kiedy zgłosić się do lekarza z dzieckiem? Co podać mu na biegunkę?
Ostra i przewlekła biegunka – przyczyny
O ostrej biegunce mówimy wtedy, gdy zaczyna się nagle i trwa poniżej 2 tygodni. Ostra biegunka u dzieci może mieć wiele różnych przyczyn. Najczęściej wywołują ją infekcje wirusowe, takie jak rotawirusy, norowirusy czy adenowirusy. Rzadziej zdarza się, że te nieprzyjemne dolegliwości wywoływane są przez bakterie tj. Escherichia coli, Salmonella czy Campylobacter. W nielicznych przypadkach ostrą biegunkę u dzieci mogą także powodować pierwotniaki tj. Giardia lamblia czy Cryptosporidium1. Biegunka może także stanowić reakcję organizmu na niektóre leki, np. antybiotyki.
Przewlekła biegunka u dziecka to stan, w którym biegunka utrzymuje się przez dłuższy okres, zazwyczaj ponad 2-3 tygodnie. Mogą ją wywoływać zakażenia przewlekłe np. bakterią Helicobacter pylori. Pojawia się ona również u dzieci cierpiących na zespół jelita drażliwego (IBS), choroby trzewne, takie jak choroba Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego. To także objaw towarzyszący celiakii, niedoborom enzymów trawiennych czy alergiom pokarmowym. Przewlekłą biegunkę mogą także wywołać choroby metaboliczne, zaburzenia immunologiczne, choroby genetyczne, a nawet zaburzenia hormonalne.
Kiedy rozwolnienie u dziecka powinno być skonsultowane z lekarzem?
Rozwolnienie u dziecka to dość powszechna dolegliwość i zazwyczaj samoistnie ustępuje w ciągu kilku dni. Jednak istnieją pewne sytuacje, w których należy zasięgnąć porady lekarskiej i zwrócić się po pomoc. Na pewno taką sytuacją jest trwająca dłużej niż kilka dni biegunka. Może ona doprowadzić do niebezpiecznego dla zdrowia odwodnienia. Kolejnym niepokojącym symptomem jest wysoka gorączka. Może ona być oznaką poważniejszej infekcji lub innych problemów zdrowotnych. Jeśli zobaczymy obecność krwi w stolcu dziecka, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem. Krew w stolcu może świadczyć o infekcji jelitowej lub alergii pokarmowej. Nie czekajmy z wizytą u lekarza, jeśli dziecko jest wyjątkowo senne, apatyczne lub wydaje się być bardzo osłabione, jeśli płacze bez łez lub rzadko oddaje mocz.2
Niemowlęta powinny być pod naszą szczególną obserwacją. O odwodnieniu mogą świadczyć takie objawy, jak suchość skóry i błon śluzowych lub zapadnięte ciemiączko u niemowląt (jedno lub oba ciemiączka na czaszkowej części głowy dziecka wydają się zagłębione lub wciśnięte). Jeśli dochodzi do zapadnięcia ciemiączka, może to świadczyć o braku odpowiedniej ilości płynów w organizmie dziecka.
Konsultacja z lekarzem jest konieczna także w przypadku przewlekłej biegunki. Lekarz zleci odpowiednie badania i postawi diagnozę, aby ustalić przyczynę biegunki. Zaproponuje odpowiednie leczenie lub zmiany w diecie.
Co na biegunkę u dziecka?
Jednym z dostępnych leków na biegunkę u dziecka jest racekadotryl.3 To lek na ostre biegunki u dzieci (niezależnie od przyczyny). Działa on poprzez zmniejszanie nadmiernego wydzielania płynów do jelit, co pomaga zmniejszyć częstotliwość i nasilenie biegunek.
Zawartość saszetki można rozpuścić w szklance wody lub dodać do pokarmu albo przelać do butelki do karmienia. Zawiesinę należy podać dziecku do spożycia bezpośrednio po przygotowaniu. Przy dawkowaniu należy kierować się zaleceniami lekarza lub farmaceuty.
Racekadotryl ma szybkie działanie przeciwbiegunkowe, przy czym nie zmienia ciągłości pasażu przez jelita, a więc w efekcie nie powoduje wzdęcia brzucha. Szybko się wchłania i działa aż przez 8 godzin.4
Ważne jest, aby stosować racekadotryl zgodnie z zaleceniami lekarza lub instrukcjami w ulotce przylekowej.
Leczenie powinno być kontynuowane do momentu oddania przez dziecko dwóch normalnych stolców. Czas leczenia nie powinien przekraczać 7 dni. Podczas terapii lekiem racekadotryl nie zapominaj o nawodnianiu dziecka! Maluch powinien przyjmować odpowiednie ilości doustnych płynów nawadniających – dostosowane do masy ciała.
- Piotr Buda, Janusz Książyk, Pediatr Med Rodz 2010, 6 (4), p. 275-282
- Tomasz Pytrus, Franciszek Iwańczak, Borgis - Nowa Pediatria 3/2002, s. 149-158
- "Racekadotryl stosowany w ostrej biegunce u dzieci: przegląd systematyczny i metaanalizy" Morris Gordon, Antoni Akobeng https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26715673/
- 4 Racekadotril w ostrej biegunce u dzieci: przegląd systematyczny i metaanalizy - PubMed (nih.gov)
